واگذاری امور به متولی دیگر

مسئله ای که در اینجا به وجود می آید این است که آیا متولی می تواند، وظیفه تولیت و اداره کردن امور را به فرد دیگری واگذار کند؟ پاسخ این است که طبق ماده 83 قانون مدنی، متولی نمی تواند این وظیفه را واگذار کند زیرا تنها زمانی توان چنین عملی را دارد که واقف در عقد وقف اجازه واگذاری تولیت به دیگری را به او داده باشد.

اما اگر در عقد وقف، واقف مباشرت را شرط نکرده باشد، یعنی اگر واقف شرط نکرده باشد که متولی باید به تنهایی به انجام اداره کردن مال موقوفه بپردازد، متولی می تواند وکیل بگیرد، اما در هیچ صورت اجازه واگذاری را نخواهد داشت.

تعیین تولیت و دعوی مربوط به آن

در صورتی که از طرف واقف برای مال موقوفه متولی تعیین نشده باشد، واقف و یا مالک و اداره ی اوقاف اقدام می کند. گاه ممکن است که شخصی به عنوان متولی، دارای سابقه ی تولیت در مال موقوفه باشد و در نتیجه متصرف هم باشد و به همین خاطر، ممکن است که سِمت فرد مورد نظر، مورد تایید مالک و یا اداره ی اوقاف نبوده و یا اینکه خود شخص، ادعای تولیت کرده باشد، در این صورت، این دعوی از جانب هر کدام از طرفین مطرح شود.

هنگامی که دعوای تولیت علیه متولی مطرح گردد، طرف مالک و یا واقف و یا اداره ی اوقاف، علیه تصرفات متولی که متصرف به عنوان تولیت می باشد، می‌توانند دعوی خلع ید مطرح نمایند و تصرف عدوانی متولی، باید ثابت شود تا بتوان به خلع ید کردن او حکم صادر کرد.

در صورتی که مالک یا اداره ی اوقاف به استناد وقف نامه، متولی را شخصی غیر از متصرف به عنوان تولیت، بداند، ادعای او پذیرفته خواهد شد و حکم به رفع تصرف عدوانی متولی وقف خواهد داد. چون سند وقف نامه از لحاظ اعتبار، بر تصرف به عنوان تولیت، مقدم می‌باشد.

صرف عدم وجود وقف نامه، دلیل بر نبود تولیت متصرف و در نتیجه، مجهول التولیه بودن آن در جهت اثبات ادعای تصرف عدوانی نمی‌باشد. زیرا شخصی که به عنوان امین متولی مال موقوفه می باشد، تصرف او امانی فرض شده و خلاف آن را باید مدعی تصرف عدوانی اثبات نماید. در این صورت امانی بودن متولی موجود فرض شده و تولیت او سلب نمی گردد.